Pierwsza pomoc udzielona dziecku. SOS rodzica

Nagłe zatrzymanie krążenia u dzieci zdarza się zdecydowanie rzadziej niż u osób dorosłych. Pojęcie resuscytacji krążeniowo – oddechowej coraz częściej poruszane jest nie tylko w kręgach związanych bezpośrednio z medycyną, ale także w mediach, szkołach i zakładach pracy. Nadal jednak spotkać się można z brakiem wiedzy wielu osób, które mogą stać się potencjalnymi świadkami epizodu nagłego zatrzymania krążenia. Dużą grupą tych osób są rodzice i opiekunowie dzieci.

W zależności od wieku i stopnia rozwoju organizmu resuscytacja krążeniowo – oddechowa będzie przeprowadzana inaczej dla każdej z grup wiekowych. Znajomość tych różnic pozwala na dokładne i odpowiednie wykonanie algorytmów mających za zadanie przywrócić u pacjenta spontaniczne krążenie krwi w organizmie.

 

Jeśli w przypadku wystąpienia nagłego zatrzymania krążenia u dziecka obecnych jest, co najmniej dwie osoby będące w stanie udzielić pomocy, jedna z nich powinna jak najszybciej zawiadomić zespół ratownictwa medycznego telefonując pod numer ratunkowy 112, druga osoba pozostająca przy dziecku powinna niezwłocznie rozpocząć wykonywanie podstawowych zabiegów resuscytacyjnych.


Bezpieczeństwo

Zanim przystąpimy do podstawowych zabiegów resuscytacyjnych musi mieć absolutną pewność, że nic nie zagraża bezpieczeństwu osoby ratującej i osoby ratowanej. Czynnikami zagrażającymi mogą być ostre przedmioty, agresywne osoby postronne, wolno biegające zwierzęta, ruch uliczny, bliskość ognia. Jeśli istnieje ryzyko zagrożenia życia należy przenieść poszkodowanego dziecka lub niemowlęcia (o ile to możliwe) w bezpieczne miejsce, a jeśli ten manewr jest niemożliwy należy ograniczyć się do powiadomienia odpowiednich służb ratunkowych.


Ocena przytomności

Należy sprawdzić reakcję dziecka na głos oraz dotyk. W przypadku niemowląt należy zachować szczególną delikatność, należy delikatnie pochwycić niemowlę za rączkę lub stópkę i spokojnie, (ale dostatecznie głośno) odezwać się do niego. U dzieci stan przytomności należy sprawdzać delikatnie chwytając je za barki oraz zadając proste pytania (należy pamiętać o odpowiednim doborze słów). Dziecko przytomne powinno zareagować na wykonywane przez osobę ratującą czynności.


Drożność dróg oddechowych

Głowa noworodka jest w porównaniu do reszty ciała większa, zwłaszcza mocno uwydatniona może stwarzać ryzyko powstania niedrożności dróg oddechowych. W celu udrożnienia i utrzymania drożności dróg oddechowych głowa dziecka powinna być ułożona w pozycji neutralnej. W tym celu może być pomocny 2-3 cm grubości zwinięty i podłożony pod ramiona dziecka. Należy również pamiętać iż u dzieci wiotkich samo ułożenie głowy w pozycji neutralnej może być nieskuteczne – manewr ten należy połączyć z manewrem podtrzymania żuchwy.


Ocena oddechu

Po udrożnieniu dróg oddechowych osoba ratująca powinna przystawić swoje ucho do ust i nosa poszkodowanego oraz skierować wzrok na klatkę piersiową. W ten sposób możliwe będzie usłyszenie oddechu, wyczucie ciepła wydychanego przez dziecko powietrza na swoim policzku, a obserwacja klatki piersiowej także da informację na temat obecności oddechu lub jej braku. Czynność oceny oddechu nie powinna wynosić 10 sekund. Jeśli dziecko oddycha należy pomnożyć ilość usłyszanych oddechów przez 6 (da nam to liczbę oddechów w ciągu minuty).


Wykonanie pięciu oddechów ratowniczych

Jeśli u dziecka lub niemowlęcia nie stwierdzimy obecności oddechów, należy objąć ustami jego usta (w przypadku niemowlęcia obejmujemy usta i nos), a następnie wdmuchnąć powietrze do płuc, pamiętając, że pojemność płuc dziecka jest mniejsza niż u osoby dorosłej, więc nie należy wdmuchiwać zbyt dużej objętości powietrza. Po wykonaniu każdego oddechu obserwujemy czy klatka piersiowa dziecka uniosła się oraz pozwalamy jej samoczynnie opaść. Jeżeli klatka piersiowa nie unosi się ponownie udrażniamy drogi oddechowe, patrzymy czy w jamie ustnej nie ma ciał obcych.


Zaczynamy uciskanie klatki piersiowej - 30 uciśnięć w tempie 120 uciśnięć na minutę, na 1/3 głębokości. Po tej czynności następują dwa oddechy ratownicze. Lokalizujemy sutki i tuż poniżej ich linii układamy 2 palce wzdłuż mostka. Uciśnięcia możemy wykonywać w sekwencji 30:2 lub 15:2 lub 3:1.


Wykonywanie tych czynności kontynuujemy aż do momentu, gdy przyjedzie karetka pogotowia, gdy wyczerpią się nasze siły lub do chwili, gdy dziecko ponownie zacznie oddychać.


Zakrztuszenia

W przypadku zakrztuszenia niemowlęcia należy na wstępie sprawdzić czy ciało obce widoczne jest w buzi dziecka. Jeśli tak – próbujemy wyjąć je za pomocą małego palca jednym ruchem. W przypadku gdy jest to niemożliwe, NIE PONAWIAMY PRÓBY I NIGDY NIE PRÓBUJEMY WYJĄĆ PRZEDMIOTU NA ŚLEPO – grozi to prawie na pewno wepchnięciem przedmiotu głębiej!


Następnie oceniamy rodzaj kaszlu:

 

  • kaszel efektywny - głośny, wyraźny, dziecko może nabrać powietrza do płuc, płacze i reaguje na nasze sygnały – trzymamy je na rękach główką do góry i zachęcamy je do samodzielnego „wykaszlenia” ciała obcego z dróg oddechowych,
  • kaszel nieefektywny – cichy, bezgłośny, dziecko nie może oddychać, płakać, sinieje – musimy mu pomóc i przystępujemy do wykonania następujących czynności:
  1. Kładziemy dziecko na przedramieniu głową w dół w taki sposób, by nasza dłoń trzymała jego bródkę. Dłoń ma za zadanie przytrzymać główkę, która u małych dzieci jest ciężka.
  2. Uderzamy dziecko mocno nadgarstkiem drugiej dłoni 5 razy między łopatkami – dzięki temu powinno wykrztusić przedmiot.
  3. Odwracamy dziecko na plecy i sprawdzamy czy przedmiot został usunięty.
  4. Jeśli nie – 5 razy uciskamy dwoma palcami klatkę piersiową tuż powyżej miejsca, gdzie żebra łączą się z mostkiem, drugą ręką podtrzymując główkę.
  5. Na zmianę uderzamy dziecko między łopatkami i uciskamy klatkę piersiową do czasu aż przedmiot wypadnie albo dziecko straci przytomność. W momencie zakrztuszenia, kiedy dziecko nie podejmuje samoistnego kaszlu i mimo podjęcia przez nas pomocy traci przytomność, to przechodzimy do resuscytacji krążeniowo-oddechowej.

Każda sytuacja prowadząca do utraty przytomności zmusza do podjęcia pierwszej pomocy krok po kroku: udrożnienie dróg oddechowych, wprowadzenie 5 oddechów ratowniczych i masaż serca z dalszą wentylacją.

 

 

 

2018-07-18