Pakiet startowy, czyli o odruchach noworodków słów kilka

Każdego rozczuli widok noworodka chwytającego całą swoją malutką dłonią palec mamy. Nie wszyscy jednak wiedzą, że jest to jeden z wielu odruchów, z którymi  dziecko przychodzi na świat. Obecność odruchów noworodka świadczy o dobrostanie malucha, a dokładniej o prawidłowym rozwoju układu nerwowego, który musi przyzwyczaić się do zupełnie innego środowiska niż w jakim przebywał dotychczas. Sprawdzanie odruchów powinno stanowić jeden z elementów badania noworodka podczas wizyty lekarskiej.

Jednym z najważniejszych odruchów noworodka jest odruch ssania i połykania. Dzięki niemu możliwe jest przystawienie noworodka do piersi nawet w ciągu pierwszej godziny po porodzie drogami natury. Badanie tego odruchu polega na wsunięciu czubka palca i obserwacji techniki ssania.

 

Karmienie może być poprzedzone przez odruch szukania, wywoływany poprzez stymulacje brodawką sutkową, bądź palcem okolic ust dziecka, przez co bobas skieruje się w stronę działającego bodźca i dodatkowo wysunie języczek. Odruch ten najlepiej jest widoczny, gdy noworodkowi zaczyna powoli dokuczać głód.

 

Kładąc maleństwo na brzuchu łatwo zauważyć, iż noworodek pełzając porusza się do przodu. To także jeden z wielu odruchów. Należy tutaj zwrócić uwagę na niebezpieczeństwo, jakie czyha na pozostawione bez opieki dziecko. Dlatego ważnym jest, by noworodka kłaść albo do łóżeczka z ograniczeniami uniemożliwiającymi jego wypadnięcie, bądź na przykład na podłodze.

 

Gdybyśmy obrócili główkę leżącego na plecach dziecka w którąś ze stron, oczka z opóźnieniem podążą za zmianą pozycji, zupełnie jak u lalek. Stąd też wzięła się nazwa objawu oczu lalki. Objaw toniczny szyjny symetryczny pojawia się po przygięciu główki noworodka do klatki piersiowej na około 30 sekund podczas których następuje zgięcie kończyn górnych i wyprostowanie kończyn dolnych. Po tym czasie dokonuje się odgięcia główki, podczas którego prostowane są kończyny górne, a zginają się nóżki.

 

Wspomniany wcześniej odruch chwytny występuje zarówno w dłoniach, jak i stopkach. Wykorzystuje się go podczas badania reakcji na podciąganie, podczas której noworodek trzymany za dłonie zostaje ułożony w pozycji siedzącej. Podczas tej czynności, główka zwisająca początkowo do tyłu, wraz ze zmianą pozycji pionizuje się, by następnie opaść do przodu, po czym malucha kładzie się z powrotem na pleckach.

 

Dodatkowo, naciskając jednocześnie na wewnętrzną stronę obu rączek sprawimy, iż maluszek otworzy buzię (odruch Babkina). Natomiast odruch Babińskiego dotyczy stópek. Jeżeli podrażnimy ich zewnętrzną stronę, nastąpi zgięcie palucha w stronę podeszwy, natomiast pozostałe paluszki wyprostują się.

 

Gdy maluszek się przestraszy odwiedzie ramiona do tyłu, a następnie wykona ruch obejmowania. Jest to odruch Moro, o którym więcej dowiecie się z artykułu Odruch Moro czyli reakcja noworodka na otaczający go świat.

 

Lekarz kładąc noworodka na brzuszku, ma możliwość zbadania odruchu Galanta, podczas którego drażni się jeden z boków dziecka, przez co ono wygina swój grzbiet w stronę bodźca. Odruchem który wywołuje uśmiech u mam jest stąpanie trzymanego pod paszkami za klatkę piersiową, lekko pochylonego do przodu maleństwa. Kładąc jedną stópkę na podłoże, drugą dźwiga i przesuwa ku przodowi, tak jakby umiał już chodzić.

 

Wymienione powyżej objawy, należą do jednych z wielu. Wszelkie odstępstwa od nich (całkowity brak odruchu, prawidłowe wykonanie tylko po jednej stronie, niepełny objaw itp.) stanowią wskazanie do dalszej diagnostyki neurologicznej.

 

Każdy odruch ma prawo występować tylko do określonego wieku dziecka, dlatego niezwykle ważne są regularne konsultacje z lekarzem, położną rodzinną bądź pielęgniarką rodzinną, czy pediatryczną. Wcześnie postawiona diagnoza i wprowadzona odpowiednio dobrana rehabilitacja wielokrotnie zwiększają szansę na całkowite wyleczenie dziecka.

 

2017-01-30