Wiele kobiet przygotowując się do ciąży, stara się utrzymać prawidłową masę ciała lub właśnie o nią zawalczyć na drodze do macierzyństwa. W sytuacji, kiedy u kobiety starającej się o potomstwo występuje nadwaga czy też otyłość, przede wszystkim należy dążyć przynajmniej do utrzymania dotychczasowej wagi lub nie zwiększenia jej w dużym stopniu w czasie trwania całej ciąży. Artykuł został oparty o wytyczne Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego o opiece położniczej nad ciężarną otyłą.
Należy zacząć od tego czym jest otyłość. Jest to nagromadzenie się tkanki tłuszczowej przewyższające naturalne zapotrzebowanie dla organizmu i w większości powodujące negatywne rezultaty dla zdrowia. Prawidłowy indeks masy ciała, czyli BMI wynosi od 18,5 do 24,99. BMI powyżej 25 to nadwaga, natomiast wskaźnik masy ciała powyżej 30 to już otyłość.
W przypadku, kiedy kobieta posiada BMI powyżej 35, możemy stanąć przed problemem z zajściem w ciążę. Otyłość prowadzi do chorób, które mogą utrudniać poczęcie. Do takich schorzeń należą między innymi: zespół policystycznych jajników (PCOS), insulinooporność, zespół Cushinga, cukrzyca czy niedoczynność tarczycy. Wszystkie te choroby są istotnymi czynnikami nieregularnych cyklów miesięcznych i rzadszych owulacji.
W związku z mogącymi występować nieprawidłowościami pod kątem zdrowia u ciężarnej otyłej. należy szczególnie zwrócić uwagę na badania takie, jak: badanie tolerancji glukozy, poziomu tyreotropiny (TSH). Ważnym jest, aby kontrolować też ciśnienie oraz cholesterol.
Niestety, otyłość u ciężarnych jest czynnikiem ryzyka, które niesie ze sobą sporo powikłań położniczych. Nadmierna masa ciała zwiększa ryzyko chorób, np.: cukrzycy ciążowej, obrzęków czy nadciśnienia indukowanego ciążą. Kolejne z powikłań to urodzenie dziecka z wadą wrodzoną, makrosomią płodu, większą zachorowalnością a nawet umieralnością noworodków czy nawet wewnątrzmacicznym obumarciem płodu.
Otyłość w ciąży niesie ze sobą zagrożenie poronieniem, stanem przedrzucawkowym czy też powikłaniami zakrzepowo-zatorowymi, a także sprzyja ryzyku krwotoku. Najczęściej porody kończą się zabiegowo lub operacyjnie, a otyłość ze względu na grubszą warstwę tkanki podskórnej powoduje dłuższe gojenie się rany. Większa ilość takiej tkanki także utrudnia badanie USG oraz wysłuchiwanie tętna płodu za pomocą kardiotokografu.
Istotne w zapobieganiu powyższym skutkom są prawidłowa, zbilansowana dieta oraz odpowiednio dobrana aktywność fizyczna do konkretnej kobiety i jej sytuacji.
Przyjmuje się, że ciężarna otyła powinna spożywać posiłki do 2000kcal/dzień a przyjmowane składniki pokarmowe, powinny wynosić kolejno: węglowodany 40-55% zapotrzebowania, tłuszcze 30%, a białka około 20-30%. Z uwagi na wydłużone wchłanianie, preferowane jest spożycie wielocukrów. Ciężarna powinna zjadać w ciągu dnia 3 główne posiłki i 3-4 przekąski z naciskiem na dużą ilość owoców i warzyw a wszystko to o małym indeksie glikemicznym.
Zaleca się aktywność 3 razy w tygodniu po 15 minut Czas prowadzenia ćwiczeń należy zwiększać o 2 minuty tygodniowo, aż do osiągnięcia 40 minut. Wykonywanie ćwiczeń 1-2 razy w tygodniu nie przynosi spodziewanego efektu. Rekomenduje się codzienne spacery i przynajmniej 10 000 kroków dziennie.
Otyłość oprócz zajścia w ciążę, problemy w czasie jej trwania i podczas porodu, może komplikować także połóg. Z uwagi na mogące występować choroby towarzyszące (wymienione w tym artykule wyżej) i związany z niektórymi z nich niski poziom prolaktyny niewykluczone są zaburzenia laktacji.
Nadmierna waga nie sprzyja też gojeniu się rany zarówno po cięciu cesarskim jak i rany np. po nacięciu lub pęknięciu krocza po porodzie siłami natury. Mając na uwadze większe ryzyko chorobami zakrzepowo-zatorowymi istotne jest też wczesne uruchamianie, czyli wstawanie i chodzenie w niedługim czasie po porodzie, dostosowane do rodzaju rozwiązania ciąży.
2018-08-10
