Każda mama wie, że maleństwo szybko uczy się komunikować odczuwany ból lub niezadowolenie np. z powodu docierających do niego bodźców zewnętrznych. I bardzo dobrze, bo dzięki reakcjom bobasa rodzice mogą interweniować, czyli rozwiązać problem zbyt ostrego światła, hałasu lub szukać wsparcia u specjalistów, jeśli reakcje dziecka nie są zrozumiałe i trudno ustalić ich przyczyny. Jednak rozpoznanie problemów ze słuchem u noworodka nie jest wcale takie łatwe, bo maleństwo nie odczuwa ich fizycznie.
Czy dziecko dobrze słyszy? To pytanie powinno nurtować zarówno rodziców noworodka, jak i kilkuletniego dziecka. Wczesna i niewykryta utrata słuchu może doprowadzić do opóźnionego budowania umiejętności komunikacyjnych, a w rezultacie do problemów rozwojowych.
Dzieci mogą doświadczyć utraty słuchu z różnych powodów. Rodzą się czasami z wadami słuchu, które zachodzą w wyniku komplikacji w okresie prenatalnym lub podczas porodu. Częstą przyczyną ubytku słuchu u najmłodszych bywa zapalenie ucha środkowego, bo trąbki słuchowe bobasa nie są w pełni rozwinięte. Za błoną bębenkową gromadzi się płyn, który może zostać łatwo zainfekowany. Nawet jeśli nie towarzyszy temu ból, to skażony płyn może przyczynić się do uszkodzenia słuchu.
Około połowy problemów ze słuchem u najmłodszych jest spowodowane czynnikami genetycznymi. Mogą także przyczynić do nich choroby matki, takie jak cukrzyca, schorzenia nerek lub zatrucia krwi. Na narządy słuchu małych dzieci mogą wpływać też choroby, w tym zapalenie opon mózgowych, ospa wietrzna lub odra.
Słuch dziecka kontroluje się więc od chwili narodzin. Badania przesiewowe słuchu przeprowadzane na oddziale noworodkowym umożliwiają wczesne wykrycie wad słuchu oraz podjęcie terapii, która może przynieść znaczącą poprawę.
Badanie przesiewowe słuchu jest otoemisją akustyczną prowadzoną przez monitorową sondę nieinwazyjnie umieszczoną w kanale ucha zewnętrznego dziecka. Umożliwia ona dość dokładną ocenę sprawności mechanicznej receptora słuchu. Badania przesiewowe słuchu nie jest jednak ilościową diagnozą stanu narządu słuchu. Ujemny wynik tego badania noworodka wyklucza w dużej mierze wadę słuchu w życiu płodowym oraz w momencie badania. Zaburzenia słuchu mogą jednak pojawić się później.
Utrata słuchu przez dziecko jest czasem bardzo trudna do zidentyfikowania. Problem uwidacznia się w momencie pojawienia się sygnałów opóźnienia mowy. Pierwszą osobą mogącą zauważyć nieprawidłowości jest najczęściej rodzic. Ewidentne sygnały mówiące o problemach dziecka ze słuchem to między innymi brak reakcji dziecka: na niespodziewany hałas, na głos rodziców czy na dźwięki o różnym natężeniu docierające z głośników radia lub telewizora. Dziecko w drugim lub trzecim miesiącu życia nawiązuje kontakt wzrokowy z mamą słysząc jej głos w pobliżu, ponadto coraz żywiej reaguje na zmiany jego tonu.
Podejrzenie wady słuchu u dziecka należy jak najszybciej skonsultować z pediatrą. Im wcześniej dziecko uzyska specjalistyczną pomoc, tym większe są jego szanse na osiągnięcie pełnego potencjału rozwojowego.
2017-05-15
