Niektórzy lekarze nazywają połóg najbardziej zaniedbanym okresem życia kobiety. Z kolei od położnych można usłyszeć, że to jeden z najtrudniejszych momentów macierzyństwa. Dzisiaj zajmę się należącą do najczęstszych powikłań połogowych chorobą zakrzepową, inaczej nazywana również zakrzepicą żył.
Choroba zakrzepowa (zakrzepica żył) może pojawiać się u kobiety już w ciąży, ale połóg ze względu na swoją specyfikę sprzyja jej rozwojowi. Po porodzie nagle zmniejsza się objętość krwi krążącej w całym ciele, organizm nastawiony jest na gojenie się ran poporodowych, co zmienia też równowagę w układzie krzepnięcia. Jeśli dodamy do tego unieruchomienie po porodzie, to o wystąpienie zakrzepicy jest bardzo łatwo. Choroba ta częściej występuje u kobiet otyłych, po 35-40 roku życia, które wcześniej miały już problemy z krzepliwością i zatorowością. Szczególnie uważać powinny kobiety, które w okresie ciąży cierpiały na żylaki kończyn dolnych lub zaburzenia krzepnięcia krwi.
Choroba zakrzepowa w połogu może dotyczyć żył powierzchownych, żył głębokich lub żył znajdujących się w obrębie miednicy. Polega na tworzeniu się skrzepu, który może przemieszczać się wraz z biegiem krwi. W przypadku zakrzepicy żył powierzchownych głównym objawem jest zaczerwienie skóry nad bolesnym zgrubieniem żyły. Może towarzyszyć temu ból (szczególnie podczas ruchu) lub drętwienie nogi, a także obrzęki, które w przypadku zakrzepicy mogą dotyczyć tylko jednej nogi – można je w ten sposób odróżnić od obrzęków spowodowanych innymi przyczynami.
W przypadku zakrzepicy żył głębokich można zaobserwować takie objawy jak podwyższona temperatura, przyśpieszone tętno, obrzęk kończyny, powiększenie obwodu kończyny (podobnie jak obrzęk będzie dotyczył tylko jednej kończyny co ułatwia diagnostykę i zauważenie tego objawu), bolesność nogi. Skóra na nodze, w której obecny jest zakrzep będzie napięta i błyszcząca. Powyższych objawów nie należy bagatelizować tylko przy ich zauważeniu niezwłocznie udać się do lekarza. Zakrzepica żył może doprowadzić nawet do śmierci dlatego konieczne jest jak najszybsze wdrożenie odpowiedniego leczenia.
W celu zdiagnozowania choroby lekarz wykona odpowiednie badania – może to być USG Dopplera lub badanie parametrów krzepliwości w krwi. Leczenie polega na podawaniu heparyny i leków przeciwzapalnych oraz na odpowiednim ułożeniu kończyny – powinna być unieruchomiona i uniesiona na podstawce, można też zastosować specjalne pończochy poprawiające odpływ krwi z nóg. Lekarz powinien dobrać leki w takich dawkach, aby umożliwić kobiecie w połogu kontynuowanie karmienia piersią.
Jeśli chodzi o zakrzepowe zapalenie żył miednicy mniejszej to jest to dość rzadkie powikłanie połogu, jeśli jednak już wystąpi, to może być bardzo groźne w swoich skutkach. Objawia się bólem w podbrzuszu, nudnościami, zatrzymaniem stolca i typowymi objawami stanu zapalnego takimi jak podwyższona temperatura. Może doprowadzić do zatoru tętnicy płucnej, który jest niebezpiecznym stanem, dlatego w przypadku zaobserwowania objawów pacjentka powinna zostać natychmiast objęta intensywną opieką.
W celu zapobiegania wystąpieniu choroby zakrzepowej w połogu należy dużo pić i uważnie obserwować swoje ciało. Najważniejszą kwestią pozostaje jednak ruch. Obecnie w większości szpitali kobieta wstaje po dwóch godzinach od porodu. Warto pamiętać o tym, że nawet kilka kroków zrobionych w pierwszych chwilach połogu jest ważne. Nie należy kłaść się do łóżka na stałe. Odpoczynek jest ważny, ale odrobina ruchu może zapobiec poważnym problemom.
W wielu szpitalach także po cięciach cesarskich stosuje się program szybkiego uruchamiania pacjentek – często wstają one już po 6 godzinach od operacji. Z pewnością wiąże się to z bólem i dyskomfortem, ale warto podjąć ten wysiłek, bo wczesne wstanie i jak najkrótszy czas spędzony na leżeniu w łóżku mogą zapobiec zakrzepicy, a tym samym wspomóc nas w dochodzeniu do siebie po porodzie i sprawić, że połóg, który na pewno jest trudnym momentem, będzie chociaż odrobinę łatwiejszy.
2018-10-04
