Wstępne rozpoznanie ciąży jest możliwe na podstawie dwojakich typów objawów – prawdopodobnych i pewnych, z czego każdy z nich może być subiektywny lub obiektywny.

 

Do objawów pewnych zalicza się obecność pęcherzyka płodowego w badaniu USG oraz uwidocznienie akcji jego serca, a także wyczuwanie ruchów dziecka oraz/lub jego części ciała w późniejszych tygodniach ciąży.

 

Objawy prawdopodobne są spowodowane przede wszystkim zmianami w gospodarce hormonalnej organizmu kobiety. Inaczej są nazywane objawami niecharakterystycznymi dla ciąży. Będą to: zatrzymanie miesiączki, nudności i skłonność do wymiotów, brak apetytu lub wręcz przeciwnie – liczne zachcianki, uczucie ciągłego zmęczenia, senność, zawroty głowy i omdlenia. Ponadto można tutaj zaliczyć również zaparcia i częste oddawanie moczu.

 

Nadal prawdopodobne, ale bardziej charakterystyczne dla ciąży będą zmiany skórne takie jak tzw. kresa czarna (Linea Nigra), powstała na skutek zabarwienia pierwotnej linii białek (Kresy białej, Linea Alba), utworzonej przez splot włókien kolagenowych przebiegających tuż pod skórą. W ciąży wygląda to jak ciemna linia poprowadzona od wysokości biustu kobiety, poprzez pępek, aż do spojenia łonowego.

 

Kolejny objaw prawdopodobny to zmiany w gruczołach piersiowych przygotowujące je do karmienia piersią po porodzie. Już od 6. tygodnia ciąży stają się one bardziej napięte i bolesne, co wiąże się z ich stopniowym powiększeniem i obrzmieniem m. in. na skutek zwiększonego ich unaczynienia. Trwa to zwykle do końca 3. miesiąca ciąży.

 

Skóra piersi, rozciągając się, zaczyna swędzieć oraz staje się cieńsza, uwidaczniając przez to naczynia żylne, które uległy poszerzeniu. Dochodzi do przebarwienia (ściemnienia) brodawki i otoczki. Na otoczce można zauważyć wystające, wypukłe ciemne punkciki, są to gruczoły Montgomery’ego, których zadaniem jest produkowanie oleistej wydzieliny nawilżającej i chroniącej brodawki przed pękaniem, zwłaszcza w czasie późniejszego karmienia piersią.

 

Ważne jest, by kobieta ciężarna nosiła odpowiednio dobrany biustonosz, który nie będzie jej nigdzie uciskał, aby zapobiec w ten sposób stanom zapalnym piersi oraz nie powodować jeszcze większego dyskomfortu. Czasami już w połowie ciąży z brodawek może wydobywać się siara. Kobiety mogą wówczas nosić specjalne wkładki laktacyjne.

 

Ogromne zmiany zachodzą również w narządach płciowych. Najbardziej jest to zauważalne na przykładzie macicy, której górna część, czyli trzon, rozciąga się, aby chronić rozwijające się w niej dziecko. Staje się miękka i plastyczna. Jej ściany są cieńsze, ale elastyczne.

 

Macica zwiększa swoją masę nawet do 1 kg, gdzie przed ciążą jej waga wynosi zaledwie ok. 50 g, a jej wielkość można porównać z wielkością zaciśniętej męskiej pięści. To właśnie jej zwiększająca się objętość sprawia ciężarnym wiele kłopotów. Najpierw tracą swoje wcięcie w talii, zaczyna uciskać na sąsiadujący z nią pęcherz moczowy, przez co kobiety częściej oddają mocz.

 

Czasami może ucisnąć moczowody, powodując zastój moczu w nerkach, a przez to ból i ich stan zapalny. Ponadto, pod koniec ciąży, dno macicy znajduję się tuż pod biustem kobiety, przez co uciska na mięsień oddechowy, jakim jest przepona, powodując problemy z oddychaniem i duszność.

 

Nie zaleca się także, aby ciężarne po 30. tygodniu ciąży leżały zbyt długo na plecach (na wznak) oraz na prawym boku, ponieważ ciężarna macica uciska wtedy duże naczynia krwionośne (żyła główna dolna), a to może prowadzić do niedotlenienia organizmu matki i omdleń oraz ograniczać podaż tlenu do dziecka.

 

Szyjka macicy również ulega zmianom, staje się miękka i sina (nadmierne przekrwienie). To ona jest odpowiedzialna za wytwarzanie śluzu, który pojawia się w zmiennej konsystencji podczas cykli miesięcznych kobiety.

 

Podczas ciąży, wraz z czasem jej trwania, tego śluzu jest coraz mniej, co jest spowodowane zwiększającym się poziomem progesteronu. Śluz ten staje się gęsty, mętny i nierozciągliwy, wykazując cechy śluzu niskopłodnego. Gromadzi się przy ujściu szyjki macicy, tworząc czop śluzowy, który w sposób mechaniczny chroni wnętrze macicy przed drobnoustrojami.

 

Za kilka miesięcy jego oddzielenie się od szyjki i wydostanie przez pochwę na zewnątrz będzie charakterystycznym wskaźnikiem dla zbliżającego się porodu.

 

Zmiany ciążowe narządu rodnego dotyczą również pochwy. Staje się bardziej ukrwiona a jej ściany ulegają pogrubieniu, rozpulchnieniu i obrzmieniu, na skutek zatrzymania wody w organizmie. Poszerzone naczynia krwionośne ścian pochwy mogą mieć trudności z odprowadzaniem krwi, co będzie skutkowało jej zastojem, zasinieniem pochwy oraz w niektórych przypadkach jej żylakami.

 

W pierwszym trymestrze, kiedy śluz szyjkowy wydzielany jest jeszcze w dość dużej ilości, kobiety mogą skarżyć się na tzw. upławy. Nie muszą być one oznaką infekcji, lecz fizjologią, ale warto skonsultować to z lekarzem. Zaniepokoić powinna natomiast wydzielina o nieprzyjemnym zapachu oraz o nietypowym wyglądzie, np. twarożku lub spienionej śliny, co może świadczyć o zakażeniu. Wtedy wizyta u ginekologa jest niezbędna.

 

Niestety, infekcje dróg rodnych w ciąży, zwłaszcza w jej II i III trymestrze, są bardzo częste. Jest to spowodowane wspomnianym wcześniej brakiem odpowiedniego śluzu szyjkowego, który ma kwaśny odczyn i chroni przed drobnoustrojami patologicznymi.

 

Zaburzona mikroflora pochwy predysponuje m. in. do nawracających grzybic powodujących uporczywy świąd.  Ponadto nabłonek pochwy jest wysuszony, przez co łatwiej o mikrourazy, przez które owe drobnoustroje mogą wnikać i swobodnie się namnażać, powodując bolesne stany zapalne.

 

Brak naturalnego nawilżenia może powodować również dyskomfort podczas współżycia. Bolesne może być także wtedy badanie wewnętrzne wykonywane przez lekarza. Nawracające infekcje w ciąży są częstą przyczyną pękania śluzówki pochwy podczas porodu.

 

W celu ochrony przed infekcjami okolic intymnych należy bezwzględnie dbać o ich higienę, a przy tym wystrzegać się noszenia wkładek higienicznych oraz podmywania się mydłem zapachowym i preparatami do higieny intymnej, gdyż zawierają zbyt dużo substancji chemicznych, które zaburzają mikroflorę pochwy oraz drażnią okolice krocza, sprzyjając przez to zakażeniom.

 

Przydatne będzie noszenie odpowiedniej przewiewnej bielizny. Warto również zainwestować w specjalnie przeznaczone do tego preparaty, które nawilżą pochwę, chroniąc ją w sposób mechaniczny.

 

Jednym z takich preparatów jest Mucovagin. Ma formę żelu i globulek, przez co jego aplikacja jest prosta. Mucovagin zawiera drobnocząsteczkowy kwas hialuronowy, którego właściwości sprzyjają szybszej i skuteczniejszej regeneracji okolic intymnych.

 

 

 

 

2016-01-21