Odra u dzieci i niemowląt

Kiedyś odra była bardzo powszechnym schorzeniem wieku dziecięcego. Szczepienia znacznie zmniejszyły ilość zachorowań, ale nadal odra jest niebezpiecznym zjawiskiem, z którym muszą sobie radzić dzieci i ich rodzice.

Odra jest ostrą chorobą wirusową, na którą najczęściej zapadają niemowlęta pomiędzy szóstym a dwunastym miesiącem życia. Dzieje się tak przed podaniem im pierwszej dawki szczepienia.

 

Niemowlęta przez pierwsze pół roku życia są chronione przed odrą za sprawą odporności matki. Ofiarami zachorowań na odrę są również dzieci do 15 roku życia, których nie zaszczepiono.

 

Za zachorowalność na odrę odpowiedzialny jest wirus z rodzaju Morbillivirus, z rodziny paramyksowirusów. Groźna dla dzieci jest całą rodzina paramyksowirusów. Niektóre z nich wywołują paragrypę, inne świnkę, martwicze zapalenie oskrzelików, zapalenie płuc oraz odrę.

 

Bardzo łatwo zarazić się odrą. Trudno więc zaprezentować jakieś działania prewencyjne. Nie zaszczepione dziecko z dużym prawdopodobieństwem zachoruje. Wirusy odry z łatwością i szybko transportują się wszelkimi możliwymi metodami. Docierają do nowych ofiar przez kaszel, kichanie, a nawet podawanie rąk. Dlatego rekomendowane jest bezwględne unikanie kontaktu zdrowego dziecka z osobą ze zdiagnozowaną odrą.

 

Niestety, diagnoza choroby dokonywana jest najczęściej zbyt późno. Chore na odrę niemowlę zaraża inne dzieci na kilka dni przed pojawieniem się charakterystycznych objawów, czyli wysypki, która staje się podstawą do rozpoznania choroby. Dziecko zarażą jeszcze przez kilka kolejnych dni po pojawieniu się wysypki.

 

Początkowe objawy odry wydają się być zwykłym przeziębieniem. Dziecko przez kilka dni źle się czuje, jest marudne, jego ciało jest rozgorączkowane, a czasami kaszle. Ponadto dziecku może towarzyszyć ból gardła oraz ból oczu, ma zaczerwienione spojówki i odczuwa nadwrażliwość na światło.

 

Nieubłaganym dowodem nadejścia odry jest jednak wysypka, która opanowuje skórę dziecka kilka dni po rozpoczęciu się objawów charakterystycznych dla przeziębienia. Pierwsze, ale już wyraźne, duże czerwone plamki wyłaniają się za uszami dziecka. Plamki konsekwentnie opanowują szyję, twarz, tułów, ręce i nogi dziecka.

 

Wysypka jest niezwykle charakterystyczna, kiedy powstaje jest gruboplamista, składająca się z nachodzących na siebie intensywnych, czerwonych plam z niewielkimi grudkami o różnych kształtach. Po pojawieniu się wysypki gorączka wraca do normy i dziecko powoli wraca do zdrowia.

 

Plamki utrzymują się na skórze kilka dni, aż zmienią kolor na ciemniejszy. Wtedy zaczną się złuszczać wraz ze skórą. Na ogół po ośmiu do dziesięciu dni od momentu zarażenia niemowlę jest zdrowe.

 

Nie wynaleziono leku na odrę. Istnieją jednak farmaceutyki łagodzące objawy, a są to na ogół leki przeciwgorączkowe i leki przeciwkaszlowe. Skuteczną pomoc w łagodzeniu przykrych odczuć chorego dziecka niosą zimne okłady oraz syropy na kaszel. Bardzo ważne jest dostarczanie dziecku choremu na odrę sporej ilości płynów oraz zapewnienie mu spokoju i odpoczynku.

 

Jeśli podejrzewasz u swojego dziecka odrę, to skonsultuj się z lekarzem pediatrą.

 

Wizyta z dzieckiem u lekarza jest konieczna w przypadku niemowląt. Badania dziecka powinny odbyć się u lekarza również wtedy, gdy dziecko zażywa leki immunosupresyjne lub cierpi na schorzenia wywierające wpływ na układ odpornościowy.

 

Powikłania odry mogą być bardzo groźne, więc choroby nie można lekceważyć. Istotną rolę dla ewentualnych powikłań odgrywa kondycja fizyczna dziecka. Dzieci z niedoborami odporności, z wadami serca oraz niedożywione mogą za sprawą przebytej odry borykać się później z zapaleniem płuc wywołanym nadkażeniem bakteryjnym, zapaleniem mięśnia sercowego, czy też zapaleniem ucha środkowego.

 

Niektórzy specjaliści twierdzą, że suplementowanie witaminy A może zmniejszyć ryzyko wystąpienia powikłań odry u niemowląt. Dlatego często stosowana jest suplementacja witaminą A u dzieci, które znalazły się w szpitalu chore na odrę.

 

2015-12-14