Maluszek pod nadzorem, czyli zapis KTG

Badanie KTG to inaczej kardiotokografia lub badanie kardiotokograficzne, które z założenia polega na obserwacji i jednoczesnym zapisie: parametrów pracy serca dziecka, ruchów dziecka, siły oraz częstości występowania skurczów macicy i reakcji serca dziecka na owe skurcze.

Dane zbiera się za pomocą specjalnych czujników (pelot) umieszczonych na brzuchu kobiety ciężarnej i podłączonych do aparatu KTG (kardiotokografu), który zapisuje te dane. Jeden pas z czujnikiem, który będzie mierzył skurcze macicy, umieszcza się na wysokości dna macicy, czyli w okolicy tuż pod żebrami.

 

Drugi pas z czujnikiem, który będzie badał pracę serca dziecka, umieszcza się w okolicach serca dziecka, w zależności od jego usytuowania w macicy. Czasami funkcja rejestracji ruchów dziecka jest funkcją dodatkową i to mamusia musi za pomocą specjalnego przycisku dołączonego do aparatu „zaznaczać”, kiedy odczuwa ruchy swojego maluszka.

 

Obserwacja reakcji serca dziecka na skurcze macicy jest najważniejszym elementem badania KTG umożliwiającym ocenę stanu zdrowia dziecka. Gdy ciąża i poród przebiegają bez powikłań, a łożysko jest wydolne, skurcz macicy nie powoduje zaburzeń w dopływie tlenu i serduszko pracuje jak należy. Jeśli jednak łożysko jest niewydolne (np. z powodu nadciśnienia, cukrzycy lub w przypadku ciąży przenoszonej), podczas skurczu poziom tlenu we krwi spada i zwiększa się ryzyko niedotlenienia dziecka.

 

Dzięki KTG w razie zagrożenia lekarze mogą natychmiast zadecydować o zrobieniu cięcia cesarskiego. Powyższy opis sugeruje, że badanie to wykonywane jest głównie u kobiet na sali porodowej, gdyż skurcze właśnie z nią kojarzą się najczęściej. Nic bardziej mylnego. Badaniu KTG  pod koniec ciąży jest poddawana prawie każda przyszła mama, w celu oceny dobrostanu dziecka.

 

W ciąży przebiegającej prawidłowo lekarz najczęściej zaleca systematyczne jego wykonywanie od dnia wyznaczonego terminu porodu. Następne badania KTG wykonuje się przeważnie 1-2 razy w tygodniu do terminu porodu i później w czasie porodu o ile lekarz położnik uzna to za konieczne. Po terminie porodu badanie KTG wykonuje się najczęściej co 2-3 dni do czasu porodu.

 

W ciążach powikłanych np. nadciśnieniem, cukrzycą, cholestazą, na to badanie lekarz kieruje pacjentki nawet 2-3 tygodnie przed spodziewanym terminem porodu. Ponadto, większość pacjentek w III trymestrze ciaży, przebywających z różnych przyczyn na oddziałach Patologii Ciąży jest poddawana badaniu KTG minimum raz dziennie każdego dnia.

 

A oto kilka innych wskazań do wykonania badania KTG przed terminem porodu:
- hipotrofia płodu, czyli za wolny wzrost płodu,
-  wady serca płodu,
- cukrzyca,
- nadciśnienie tętnicze,
- ciąża zagrożona,
- ciąża mnoga,
- skurcze macicy,
- brak, osłabienie lub wzmożenie odczuwanych przez kobietę ruchów dziecka,
- krwawienia z dróg rodnych,
- urazy brzucha,


Podstawowe badanie trwa zazwyczaj ok. 30 minut. Jeśli zaistnieje taka potrzeba, można je powtarzać, przedłużać albo nawet wykonywać stale przez kilka godzin. Nie wiąże się to z żadnym ryzykiem dla mamy ani dziecka, jedynie dłuższe leżenie w jednej pozycji może być dla kobiety niezbyt przyjemnym doświadczeniem.

 

Do badania KTG kobieta w ciąży układa się w wygodnej pozycji na leżance, najczęściej na lewym boku. Na niektórych salach porodowych znajdują się przenośnie aparaty KTG, wówczas tak zaopatrzona rodząca może sobie spokojnie spacerować po sali i przybierać dogodne pozycje podczas skurczu. Prawidłowy wynik badania KTG jest prawie zawsze wiarygodny, w przeciwieństwie do nieprawidłowego, gdyż ten nie zawsze musi oznaczać zagrożenie życia dziecka, ponieważ może być zafałszowany wieloma czynnikami.

 

Dlatego też nie zdziw się, jeżeli podczas kontrolnego badania KTG położna będzie prosiła, żebyś zmieniła pozycję, napiła się wody, zjadła kawałek czegoś słodkiego, bądź zacznie poruszać Twoim brzuszkiem. W ten sposób stara się uaktywnić Twoje dziecko, aby zweryfikować niepokojące ją objawy. Na wynik badania KTG może bowiem wpłynąć np. niewłaściwa pozycja kobiety podczas badania KTG, w wyniku której może być uciskana przez macicę żyła główna dolna kobiety lub pępowina dziecka. W takiej sytuacji wystarczy właśnie zmienić położenie ciała, aby zapis KTG przyjął prawidłowe wartości.

 

Inne, niż patologiczne, przyczyny wpływające na wynik badania KTG to:
- gorączka,
- śpiące dziecko podczas badania,
- zbyt ruchliwe dziecko w trakcie badania,
- uciążliwe skurcze macicy,
- niektóre zażywane przez kobietę lekarstwa,
- palenie papierosów podczas ciąży.


Zaleca się, aby kobieta idąc na KTG zabrała ze soba coś do picia i do jedzenia, a ponadto nie przychodziła na zapis na czczo. Zawsze miej przy sobie kartę przebiegu ciąży!! I pamiętaj – zawsze możesz zapytać położną jeżeli coś Cię trapi bądź interesuje. Wtedy nie będziesz się tak stresować podczas badania, a to nie wpłynie negatywnie na jego wynik.

 

2017-05-21